Ռոբերտ Մուզիլ, «Հինգ կին», պատմվածաշար, թարգմանությունը՝ Աշոտ Ալեքսանյանի, 296 էջ, «Անտարես», 2021թ.:
«Հինգ կին». Ռոբերտ Մուզիլի սիրային այս պատմաշարում ամփոփված են հեղինակի «Միացումներ» եւ «Երեք կին» ժողովածուներում ընդգրկված բոլոր հինգ ստեղծագործությունները, որոնցում թեեւ ընդգծվում է կանացի կերպարների առաջնահերթ կարեւորությունը, բայց գրողի ուշադրությունն էապես բեւեռված է տղամարդու հոգեմտավոր կարողությունների, այրամարդու ներաշխարհի բացահայտմանը:
Հեղինակը փորձում է ցույց տալ, թե ինչպես ձգտումը դեպի հզորություն ու ինքնիշխանություն՝ տղամարդուն դարձնում է սիրելուն ընդունակ: Հանդիպումը կնոջ հետ փորձություն է դառնում նովելների տղամարդ հերոսների համար:
Ողջ աշխարհում Մուզիլի գրական վաստակի նկատմամբ հարաճուն հետաքրքրությունը պայմանավորված է ոչ միայն եւ ոչ այնքան նրա ստեղծագործական անկրկնելիության երեւույթով, այլեւ՝ որ գրողի արծարծած համամարդկային հնչեղություն ունեցող, հավերժության ծիրին բաղհյուսված գաղափարներն ու մտահոգությունները առավելագույնս ուղղված են վերլուծելու, ի ցույց դնելու ժամանակակից մարդու «գիտակցական աշխարհը»:
Սա՛ է, որ մշտատեւ թարմություն է հաղորդում մուզիլյան արձակին եւ հետաքրքրական դարձնում պատումի ամենադժվարամարս տեղիներն ու բազմաբարդ ծալքերն անգամ։