Հերման Հեսսե, «Նարցիսը եւ ոսկեբերանը», վեպ, գերմաներենից թարգմանությունը` Աշոտ Ալեքսանյանի, «Անտարես», 2020թ.
Սույն վեպում, որ ավելի շուտ առակախոսություն է, արտահայտություն են գտել ստեղծագործող մարդու երկու հիմնական տարատեսակները՝ մտածողն ու երազողը, խստադաժանն ու ծաղկունը, հստակասացն ու մանկականը: Երկուսն էլ՝ իրար հոգեհարազատ, թեեւ ամեն ինչում իրար հակադրվող, երկուսն էլ՝ միայնակ, երկուսն էլ` Հեսսեի կողմից ճշմարտապես ճանաչված՝ իրենց առավելություններով ու թերություններով հանդերձ, եւ ճշգրտագույնս նկարագրված:
Վեպը նաեւ նույն արմատից սերող եւ նույն նպատակին միտված զույգ ծայրահեղությունների միջեւ միջին ճանապարհ գտնելու փորձ է: Թեեւ գործողությունը ծավալվում է միջնադարյան Գերմանիայում եւ հիմքում ունի քրիստոնեական ենթատեքստ, բայց այն դուրս է դրված տարածությունից ու ժամանակից, վեր է կանգնած նաեւ իմաստային հաղորդումի մակարդակից եւ ցուցանում է, թե ինչպես է նույն այդ միջնադարյան, քրիստոնեական ենթատեքստը գործադրելի մարդու հոգեմտավոր էներգիայի ուղղորդմանը գիտափիլիսոփայական ու արվեստագիտական ավանդույթների հետ առերեսման հունով:
Վեպում քննվում են զգացմունքի եւ ոգու, երեւակայության ու բանախոհության միջեւ առկա եւ խորացող բեւեռացումը, դրանց փոխկապակցումը արվեստի մեջ՝ նախամեղքի, մայրության առեղծվածի բացահայտմանը միտված ու մատուցված, եւ գերխնդիրն է ինքնիրացման միջոցով աստվածային կատարելությանը հետամուտ մարդկային ձգտման ոգեկոչումը: