Երեքշաբթի, Նոյեմբերի 26, 2024

Խմբագրական

Կառավարության եւ բիզնեսի միջեւ հարաբերությունների իրավական կարգավորմանն այլընտրանք չկա

անգործուն աստղանգործուն աստղանգործուն աստղանգործուն աստղանգործուն աստղ
 

«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության առաջնորդ Գագիկ Ծառուկյանին պատգամավորական մանդատից զրկելու մասին «Քաղաքացու որոշում» սոցիալ-դեմոկրատական ​​կուսակցության բարձրաձայնած հարցը բուռն արձագանք գտավ հասարակության մեջ: Շատերն այս պահանջի մեջ նկատեցին կառավարության «բանսարկությունները»` իբր օլիգարխին ուզում են անկյուն քշել կամ պատժել ինքնագլուխ վարքագիծ դրսեւորելու համար: «ՔՈ» կուսակցության բուն փաստարկը, թե Սահմանադրությունը պատգամավորին արգելում է զբաղվել գործարարությամբ, քչերին էր հետաքրքրում: Նման «մանրուքներն» առայժմ հայ հասարակությանն այնքան էլ չեն հուզում` անցած տասնամյակների ընթացքում բոլորն էլ ընտելացել են այն բանին, որ օրենքն ընդամենը անհնազանդ գործիչների հետ հաշիվներ մաքրելու մեխանիզմ է:

Այսպես թե այնպես` ծագած իրարանցումն արդիականացրեց քաղաքականության եւ բիզնեսի սերտաճման, ինչպես նաեւ քաղաքական կուսակցությունների մասին նոր օրենքի ընդունման վաղուց բանավեճի կարգով արծարծվող թեման: Ծառուկյանի կուսակցությունը Հայաստանի քաղաքական եւ տնտեսական ոլորտների իրավական ամորֆության խնդրի վառ արտահայտությունն է: Հաշվի առնելով հանգամանքը, որ «թավշյա» հեղափոխության արդյունքում գրեթե բոլոր խոշոր սեփականատերերը դուրս են մղվել խորհրդարանից եւ կառավարությունից, Ծառուկյանի ու նրա կուսակցության բացառիկությունը կազմաքանդված քրեաօլիգարխիկ համակարգի հետսերում է հիշեցնում: Դժվար է օլիգարխի կուսակցությանը քաղաքականության մեջ մուտքի հնարավորություն տալու համար որեւէ ողջամիտ հիմնավորում գտնել: Ամենայն հավանականությամբ` դա անցյալ տարի ձեւավորված ժամանակավոր «հեղափոխական» կառավարության անդեմ քաղաքականության արդյունքն էր:

Քաղաքական եւ տնտեսական ոլորտների հետհեղափոխական իրավակարգավորման խնդիրը, ըստ երեւույթին, ի սկզբանե այնքան էլ լավ չէր հասկացվել ժամանակավոր կառավարության կողմից: Եվ չնայած բարձրաստիճան պաշտոնյաները ժամանակին հնչեցրել էին որոշ դրույթներ, այնուամենայնիվ, հայեցակարգային մոտեցում մինչ օրս չի դրսեւորվել: Կառավարության եւ խոշոր բիզնեսի միջեւ պարբերաբար ծագող ճգնաժամային հարաբերությունները նման մոտեցման բացակայության հետեւանք են: Եվ եթե այդ ճգնաժամերը տակավին դրսեւորվում էին ֆինանսական եւ տնտեսական հարթությունում, ուրեմն այս անգամ մենք գործ ունենք հնարավոր քաղաքական ճգնաժամի հետ:

«Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության անդամները ոչ միայն մերժում են իրենց կուսակցության ղեկավարին ներկայացվող պահանջները, այլեւ, դատելով տեղեկատվության արտահոսքից, սպառնում են վայր դնել պատգամավորական մանդատները` դրանով իսկ ստեղծելով խորհրդարանական ճգնաժամ: Ըստ երեւույթին, շեշտը դրվում է գործող Սահմանադրության վրա, համաձայն որի` պատգամավորական տեղերի մեկ երրորդը պետք է պատկանի ընդդիմությանը: Վերոնշյալ հունով իրադարձությունների զարգացման դեպքում իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը կարող է բարդ ընտրության առջեւ հայտնվել՝ ընդհուպ մինչեւ արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացում: Դրա հավանականությունն էլ ավելի մեծացավ, երբ հայտնի դարձավ, որ «ՔՈ» կուսակցության` Դատախազությանը ներկայացրած դիմումը վերջինս ուղարկել է Հատուկ քննչական ծառայություն` նյութեր նախապատրաստելու համար:

Բայց սա պետության համար ամենակարեւոր խնդիրը չէ: Առաջացած իրավիճակը եւս մեկ անգամ ապացուցում է, որ հետօլիգարխիկ Հայաստանին նոր օրենսդրություն է հարկավոր: Քաղաքականության եւ բիզնեսի տարանջատման, Կուսակցությունների մասին օրենքի, Ընտրական օրենսգրքում արմատական փոփոխությունների շուրջ բանավեճի գաղափարները պետք է դառնան ոչ միայն նոր առանցքային օրենքների ընդունման հիմք, այլեւ նոր Սահմանադրության ընդունման փիլիսոփայական խարիսխ: Սահմանադրությունում միայն իշխանության ճյուղերի գործառույթների իրավական ներդաշնակեցումը բավարար չէ:

Ռազմավարական եւ ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոն

ՀՀ, Երևան 0033, Երզնկյան 75

Հեռ.՝

+374 10 528780 / 274818

Էլ. փոստ՝

info@acnis.am

Վեբկայք՝

www.acnis.am

Հոդվածագիրների տեսակետները կարող են չհամընկնել ՌԱՀՀԿ դիրքորոշումներին:

Արտատպման դեպքում հղումը «ACNIS ReView. Հայացք Երեւանից» օնլայն-հանդեսին պարտադիր է: